O czym powinni pamiętać przedsiębiorcy rozliczający ulgę na ekspansję w przypadku zwiększenia przychodów ze sprzedaży?

Istota rozliczenia dotyczy dwóch aspektów określonych w art. 18eb ust. 4 oraz art. 26gb ust. 4 ustaw podatkowych CIT/PIT. Pierwszy zasadniczo wymaga zwiększenia przychodów z  wytworzonych bezpośrednio produktów w okresie 2 kolejno następujących po sobie lat podatkowych, licząc od roku podatkowego, w którym podatnik poniósł koszty zwiększenia przychodów. Drugi dotyczy tego w jaki sposób, przedsiębiorcy zobowiązani są do udowodnienia wzrostu przychodów ze sprzedaży produktów i czy dla skorzystania z odliczenia, podatnik powinien udowadniać bezpośredni związek przyczynowy między kosztami kwalifikowanymi ekspansji, a zwiększeniem konkretnych przychodów, które mogłyby być identyfikowane jako wynik podejmowanych działań.

Ulga na ekspansję (inaczej: „ulga na zwiększenie przychodów ze sprzedaży”, „ulga prowzrostowa”) skierowana jest do podatników, u których w następstwie poniesienia określonych wydatków (m.in. związanych z uczestnictwem w targach, na których prezentowane są produkty, działaniami promocyjnymi, a także przygotowaniem koniecznej dokumentacji), doszło do zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów. Mogą oni odliczyć takie koszty od podstawy opodatkowania, jeżeli po skorzystaniu z ulgi wykażą stosowny wzrost przychodów ze sprzedaży produktów w okresie 2 następujących po sobie lat podatkowych, począwszy od roku, w którym poniesione zostały koszty zwiększenia tych przychodów (dokonano odliczenia).

Odliczenie przysługuje zatem w przypadku, gdy podatnik wykaże wzrost przychodów ze sprzedaży produktów w okresie dwóch lat od poniesienia wydatków z nimi związanych. W okolicznościach, gdy podatnik poniósł  koszty kwalifikowane ekspansji w roku 2022 i zechce skorzystać z tego tytułu z ulgi za rok 2022, powinien wykazać wzrost przychodów ze sprzedaży oferowanych produktów bądź przychodów z nieoferowanych do tej pory produktów w roku 2022 lub 2023. Natomiast wzrost przychodów za 2022 r. lub 2023 r. powinien być w tym przypadku porównany z przychodami z tego tytułu ustalonych na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego rok poniesienia tych kosztów, tj. na dzień 31 grudnia 2021 r.

Podsumowując, podatnik korzystający z ulgi na ekspansję za 2022 r. powinien wykazać wzrost przychodów ze sprzedaży produktów w dwuletnim okresie, określonym w art. 18eb ust. 4 oraz  art. 26gb ust.4  ustaw CIT/PIT w 2022 lub 2023 roku. Rok 2022 to rok poniesienia wydatków. Przy czym aby, zachować prawo  do ulgi na ekspansję, zwiększenie przychodów względem roku poprzedzającego rok poniesienia kosztów kwalifikowanych powinno nastąpić  wyłącznie w jednym z dwóch lat podatkowych, co potwierdzają liczne stanowiska Krajowej Informacji Skarbowej.  Co istotne w zwiększeniu przychodów należy uwzględnić wyłącznie przychody ze sprzedażyproduktów (rzeczy)  wytworzonych przez podatnika (do podmiotów niepowiązanych), świadczone usługi zostały wyłączone z zakresu ulgi.

Ustosunkowując się do drugiego aspektu - ustalenia, czy dla możliwości skorzystania z odliczenia, wydatków ulgi na ekspansję, niezbędne jest wykazanie przez przedsiębiorcę związku pomiędzy kosztami uzyskania przychodów poniesionymi w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów, a osiągniętymi przychodami, to znaczy czy dla skorzystania z odliczenia, o którym mowa w art. 18eb ust. 1 oraz 26gb ustawy o CIT/PIT, Wnioskodawca musi udowodnić, że koszty uzyskania przychodów poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów, rzeczywiście przyczyniły się do zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów.

Przykładowo niemożliwe jest udowodnienie związku przyczynowego pomiędzy wydatkami na nową stronę internetową, a wzrostem sprzedaży produktów. Bowiem, strona internetowa ze swojej natury kreuje całościowo markę Wnioskodawcy, a nie jedynie oferowane produkty.

Sprawę powyższą rozstrzygnął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej 6 października 2023 r. interpretacji indywidualnej o sygnaturze 0111-KDWB.4010.2.2023.2.HK,  na korzyść podatnika.

Z argumentacji organu podatkowego wynika bowiem, że treść przepisu art. 18eb ustawy o CIT, nie wskazuje by w celu skorzystania z ulgi na ekspansję, niezbędne było dowodzenie przez Wnioskodawcę, że ponoszone koszty uzyskania przychodów w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów rzeczywiście przyczyniły się do zwiększenia przychodów.

Fiskus przyznał, że określony w art. 18eb ust. 7 ustawy o CIT, katalog wydatków uprawniających do odliczenia, nie w każdym przypadku musi wprost/bezpośrednio przełożyć się na zwiększenie przychodów. Określa on koszty, które ze swej istoty nastawione są na zwiększenie przychodów (uczestnictwo w targach, działania promocyjno-informacyjne, przystąpienie do przetargu itp.), niemniej jednak nie zawsze skutkiem ich poniesienia będzie zwiększenie konkretnych przychodów lub przychodów, które mogłyby być indentyfikowane jako wynik podejmowanych działań. 

Tym samym, zdaniem Krajowej Informacji Skarbowej wymaganie od podatnika dowodzenia istnienia zależności jest nieuzasadnione. Przedsiębiorcy nie są zobowiązani do wykazywania czy wydatki rzeczywiście przyczyniły się do zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów, czyli, że dany koszt wpłynął na zwiększenie przychodów.

Jak podkreślił we wspomnianej interpretacji organ podatkowy „Co jednak nie zwalnia z obowiązku spełnienia warunku, o którym mowa w art. 18eb ust. 4 ustawy o PDOP, dotyczącego odpowiedniego zwiększenia wielkości przychodów w okresie 2 kolejno następujących po sobie lat podatkowych lub osiągnięcia przychodów ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych lub osiągnięcia przychodów ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych w danym kraju.”

Przedsiębiorcy na bieżąco powinni prowadzić ewidencję, zestawienie produktów bezpośrednio wytworzonych (mogą to być wybrane produkty lub pełna oferta sprzedażowa), w odniesieniu do których poniesione zostały koszty ekspansji z jednoczesnym ewidencjonowaniem wielkości przychodów w ciągu 2 kolejnych lat licząc od roku podatkowego poniesienia tych kosztów względem roku poprzedzającego rok ich poniesienia. Pamiętać należy, że ewidencja wydatków kwalifikowanych ulgi na ekspansję i zestawienia przychodów powinna obejmować również dane nabywców, tak aby wykluczyć sprzedaż (odpłatne zbycie) do podmiotu powiązanego stosownie do art.18eb ust. 3 i art. 26eb ust.3 ustaw podatkowych.

Autor: Iwona Makosz, prawnik w Kancelarii Adwokackiej Małgorzata Boguszewska i Wspólnicy