Przedsiębiorcy prowadzący działalność badawczo-rozwojową powinni pamiętać o corocznym sprawozdaniu z działalności w tym zakresie. Sprawozdanie PNT–01 za dany rok sprawozdawczy należy przekazywać do Głównego Urzędu Statystycznego w terminie ustalonym corocznie przez Radę Ministrów w rozporządzeniu.  Tym samym sprawozdanie za rok 2023 powinno być przekazane przez jednostkę sprawozdawczą do  dnia 2 kwietnia  2024 r.  Jednocześnie,  w tym roku przedłużono termin składania sprawozdania do 30 sierpnia 2024.

Obowiązek  przekazania danych wynika z art. 30 ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. ( Dz.U z 2023 r. poz.773). Zbierane dane podlegają bezwzględnej ochronie zgodnie z zasadą tajemnicy statystycznej (art.10 ustawy o statystyce publicznej).

Jednostką sprawozdawczą jest Spółka jak i przedsiębiorca prowadzący indywidualną działalność gospodarczą w zakresie B+R.

Sprawozdanie PNT – 01 obejmuje szeroki zakres danych dotyczących prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej  za  rok poprzedni w odniesieniu do działalności podstawowej.

W pierwszej kolejności informacje dotyczą  nakładów bieżących (kosztów uzyskania przychodu) jakie poniosła firma na projekty B+R, z podziałem na koszty osobowe pracowników, personelu zewnętrznego i pozostałych kosztów, w tym koszty materiałów i surowców.

Następnie, w formularzu podaje się informacje o nakładach inwestycyjnych, co oznacza wskazanie czy w zakresie działalności B+R bezpośrednio w danym roku wykorzystywano w firmie - środki trwałe  oraz wartości niematerialne i prawne dla których zakłada się wykorzystanie (wielokrotne i nieprzerwanie) przez okres dłuższy niż jeden rok tj:

1. budynki i grunty,

2. maszyny i urządzenia

- w tym środki transportu,

- aparaturę naukowo-badawczą,

3. oprogramowanie komputerowe, obejmujące oprogramowanie we własnym zakresie oraz oprogramowanie licencjonowane i pozostałe produkty własności intelektualnej.

Wszystkie wartości podajemy w kwotach faktycznie poniesionych w danym roku oraz wartościach w tys. zł ze znakiem po przecinku.

W następnej kolejności podawane jest źródło finasowania kosztów B+R - czy są to środki wewnętrzne środki własne, kredyty bankowe, ulgi podatkowe. Zatem środki kontrolowane przez jednostkę i wykorzystywane na działalność B+R wg. własnego uznania. Istotne jest również wskazanie czy jednostka finansowała ze środków wewnętrznych wykonanie prac badawczo-rozwojowych przez inny podmiot. Dodatkowo należy wyróżnić nakłady wewnętrzne z podziałem na nakłady bieżące i inwestycyjne, które przedsiębiorca wydatkował  z wyróżnieniem na badania naukowe (podstawowe i aplikacyjne) oraz prace rozwojowe.

Natomiast w przypadku gdy, przedsiębiorca korzystał w zakresie działań B+R ze środków zewnętrznych, a więc środków otrzymanych od innych jednostek statystycznych z wyraźnym przeznaczeniem na działalność wewnętrzną B+R firmy, ma również obowiązek sprawozdawczy w tym zakresie. Ten obszar obejmuje wskazanie informacji dotyczących wszelkich dofinansowań, dotacji otrzymanych od podmiotów krajowych i zagranicznych z podziałem na sektor prywatny, rządowy czy sektor szkolnictwa wyższego.

Szczegółowej analizie podlegają informacje, dotyczące personelu zaangażowanego w działalność B+R. Informacje obejmują wskazanie personelu wewnętrznego (umowy o pracę i właściciele indywidualnych działalności)  oraz  personelu zewnętrznego ( osoby niepozostające w stosunku pracy w jednostce).

Inne elementy sprawozdania dotyczą  danych o personelu B+R  z uwzględnieniem wykształcenia, funkcji czy rodzaju pracy w projektach tj. badacze, technicy czy pozostały personel pomocniczy.

Zgodnie z formularzem PNT-01  - badacze czyli  osoby, które prowadzą badania naukowe, ulepszające lub rozwijające koncepcje, teorie, modele, techniki, oprzyrządowanie, oprogramowanie, metody operacyjne – podlegają szerszej analizie i tutaj firmy powinny wskazać narodowość, wiek i stanowisko w firmie.

We wszystkich kategoriach w analizie personelu B+R należy wskazać wskaźnik EPC tzn. stosunek godzin pracy rzeczywiście przepracowanych w związku z działalnością B+R w danym okresie sprawozdawczym do całkowitej liczby godzin formalnie przepracowanych w tym samym okresie przez osobę lub grupę.

Sprawozdanie PNT-01 zawiera 3 załączniki, które potwierdzają procentowy udział nakładów wewnętrznych na działalność B+R w zakresie dziedzin B+R, rodzaju działalności gospodarczej z symbolami PKD ( PKWiU) i cele społeczno-ekonomiczne.

Podsumowując, sprawozdanie PNT-01 – sprawozdanie z działalności badawczo-rozwojowej za dany rok sprawozdawczy  - nie jest łatwym zadaniem dla przedsiębiorców, ale jak zapewnia GUS ma na celu ocenę potencjału naukowo-badawczego naszego kraju.

Autor: Iwona Makosz, prawnik w Kancelarii Adwokackiej Małgorzata Boguszewska i Wspólnicy.